วิทยากรจาก Harvard เผย การมีทักษะเฉพาะทางอย่างเดียวไม่พอ แต่ความรอบรู้จะทำให้เราเอาตัวรอดได้ในอนาคต

ในอดีตที่ผ่านมา หลาย ๆ คนอาจจะเคยได้ยินคำพูดที่ว่า การมีความเชี่ยวชาญเฉพาะด้าน จะเป็นหนทางที่ไปสู่ความสำเร็จในหน้าที่การงาน และมีรายได้เพิ่มขึ้น ในขณะที่ทางเลือกอื่นถูกมองว่าเป็นวิธีที่ไม่ก่อให้เกิดรายได้

แต่ในอนาคต แนวคิดทำนองนี้อาจจะเปลี่ยนไปแล้ว ด้วยยุคสมัยที่เปลี่ยนไปเรื่อย ๆ ทำให้ถูกมองว่า การมีทักษะความรู้กว้าง ๆ รู้หลาย ๆ ด้าน (Generalist) มีความสำคัญพอ ๆ กับการเป็นคนรู้ลึก และมีความชำนาญเฉพาะด้านแล้ว (Specialist)

เทคโนโลยีที่มีการพัฒนาไปอย่างรวดเร็ว ประกอบกับความไม่แน่นอนของสังคมในปัจจุบัน ส่งผลทำให้แนวคิดด้านความสำคัญของอาชีพเปลี่ยนแปลงไปจากอดีต เหมือนกับโลกที่มีการเปลี่ยนแปลงตลอดเวลา ฉะนั้น แนวคิดเดิม ๆ ก็ต้องมีการเปลี่ยนแปลงด้วยเช่นกัน

เมื่อลองมองย้อนกลับไปในช่วง 40-50 ปีที่แล้ว เรื่องของการมีความสามารถเฉพาะทาง หรือการมีความเชี่ยวชาญในเรื่องใดเรื่องหนึ่ง มักจะเป็นคำที่ถูกกล่าวถึงในแง่ของการทำธุรกิจ จนกลายเป็นสิ่งที่ถูกปลูกฝังกันมาตลอดว่า กุญแจที่จะนำไปสู่ประตูแห่งความสำเร็จนั้น จะต้องมาจากการมีความรู้ลึกและรู้เฉพาะทางเท่านั้น (Specialist)

ตัวอย่างที่เห็นได้อย่างชัดเจนก็คือ อาชีพแพทย์ อย่างเช่น เป็นหมอรักษาโรคหัวใจ แต่แล้วการเป็นหมอหัวใจก็ยังไม่เพียงพอ จำเป็นจะต้องเรียนรู้อย่างอื่นเพิ่มเติมอีก เช่น การผ่าตัดหัวใจ ซึ่งต้องเรียนรู้เฉพาะทางเพิ่มขึ้นเรื่อย ๆ ทำให้ถูกมองว่า ความก้าวหน้าทั้งในด้านอาชีพการงานและรายได้ ส่วนหนึ่งก็พัฒนามาจากการเป็นผู้เชี่ยวชาญเฉพาะทางทั้งสิ้น

แต่ในอนาคต จากผู้รู้ลึก (Specialist) จะเปลี่ยนเป็นผู้รู้กว้างแทน (Generalist)

ผลลัพธ์ที่เกิดขึ้นในอดีต ไม่ได้เป็นการการันตีว่าจะเกิดผลแบบเดียวกันในอนาคต เพราะทุกสิ่งทุกอย่างมีการเปลี่ยนแปลงไปตลอดเวลา ถ้าจะมองให้เห็นภาพแบบง่าย ๆ เคยมีคำพูดที่ว่า ชายที่ถือฆ้อน จะมองทุกสิ่งทุกอย่างเป็นตะปู แต่ถ้าหากชายคนนั้นมีทั้งฆ้อน, ไขควง หรือประแจ จะทำให้มุมมองเก่า ๆ นั้นเปลี่ยนไป อย่างเช่น ถ้าหากด้านบนเป็นร่องแคบ ๆ ก็จะเปลี่ยนจากฆ้อนเป็นอุปกรณ์อย่างอื่นที่ใช้งานแล้วได้ผลดีกว่า ซึ่งคำกล่าวนี้หมายความว่า ถ้าหากรู้จักเครื่องมือที่หลากหลายขึ้น ก็จะเข้าใจปัญหาได้ดีขึ้น

แต่ทั้งนี้ ข้อมูลข้างต้นไม่ได้หมายความว่า การเป็นผู้รู้ลึกหรือมีความเชี่ยวชาญเฉพาะด้านจะไร้ประโยชน์ แต่เพราะโลกมีการเปลี่ยนแปลงไปอย่างรวดเร็ว การรู้จักเครื่องมือที่มากขึ้นจะทำให้สามารถรับมือกับความไม่แน่นอนนั้นได้ดีขึ้น และที่สำคัญก็คือ จะต้องมีความคล่องตัวและยืดหยุ่นอีกด้วย

ทำอย่างไรถึงจะเป็นคนที่มีความรู้กว้าง รู้หลาย ๆ ด้าน (Generalist) ?

อันดับแรกก็คือ จะต้องให้ความสำคัญในเรื่องของการมองภาพรวมของสิ่งที่กำลังจะตัดสินใจทำ ยกตัวอย่างเช่น กำลังจะทำธุรกิจในกลุ่มน้ำมัน ก็ไม่ใช่มองแค่เรื่องของน้ำมันหรือแก้สเพียงอย่างเดียว จะต้องมองกว้าง ๆ ไปถึงกลุ่มผู้ค้าปลีก และอาจจะรวมถึงด้านการเงิน การตลาด สรุปง่าย ๆ ก็คือ มองให้ใหญ่ขึ้นและกว้างขึ้นกว่าที่เคยทำ

ถัดมาก็คือ ให้มองว่า การพัฒนาที่ไม่เกี่ยวข้องกับสิ่งที่เราจะทำนั้น จะส่งผลกระทบต่อกันและกันอย่างไร ซึ่งการเรียนรู้ในเรื่องของความเชื่อมโยงนี้จะช่วยทำให้มองเห็นภาพ และคาดการณ์ความเปลี่ยนแปลงที่จะเกิดขึ้นในอนาคตได้

คนที่มีความรู้กว้าง ก็เหมือนกับการที่เรามีเครื่องมือหลายชิ้น ซึ่งจะช่วยทำให้เราสามารถปรับตัวท่ามกลางสถานการณ์ที่ไม่แน่นอนได้เป็นอย่างดี เหมือนกับ Jeff Bezos เจ้าพ่อ Amazon อันที่จริงก็ไม่ได้เป็นผู้ที่มีความเชี่ยวชาญด้านการค้าขาย แต่ Bezos อาศัยการปรับตัวให้เข้ากับยุคปัจจุบัน ด้วยการใช้ความรู้ในเรื่องของเทคโนโลยีและอินเทอร์เน็ตเข้าช่วย ทำให้กลายเป็นมหาเศรษฐีได้อย่างที่เห็น

การประสบความสำเร็จในหน้าที่การงานสำหรับคนที่มีความรู้กว้าง

ปฏิเสธไม่ได้ว่า หลาย ๆ บริษัทในปัจจุบันมักจะว่าจ้างพนักงานที่มีความสามารถหลากหลาย ยกตัวอย่าง องค์กรใหญ่ ๆ เช่น Google มักจะมีการให้พนักงานสลับสับเปลี่ยนทีมและหน้าที่การงานกันอยู่บ่อย ๆ ซึ่ง Lisa Stern Hayes เจ้าหน้าที่จัดหาพนักงานของ Google ได้เคยให้สัมภาษณ์ผ่าน Podcast ว่า ทาง Google ให้ความสำคัญกับคนที่มีความสามารถหลากหลาย มากกว่าคนที่รู้แค่อย่างใดอย่างหนึ่ง

"Google เป็นหนึ่งในบริษัทที่มีความเปลี่ยนแปลงไวมาก ถ้าหากคุณจ้างพนักงานมาทำงานในตำแหน่งเฉพาะ แล้วเกิดวันนึงบริษัทมีความเปลี่ยนแปลง เราก็จำเป็นต้องหาตำแหน่งอื่นให้พนักงานคนนั้นทำให้ได้ จึงเป็นเหตุผลว่าทำไม Google ถึงเลือกคนที่มีความสามารถหลากหลายมากกว่า"

-------------------------------------
ที่มา : cnbc.com
เรียบเรียง : techmoblog.com

Update : 19/03/2021

Business Specialist Generalist